 Średnioroczne wartości zanieczyszczenia powietrza w porównaniu z normą (jasna linia)
Ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł antropogenicznych uzyskuje się w wyniku: 1) wzbogacania paliw, np. odsiarczanie węgli energetycznych, 2) zmiany stosowanych surowców, np. spalania paliw o wyższej jakości w okresie niekorzystnych warunków meteorologicznych, 3) zmiany procesów technologicznych, 4) hermetyzacji procesów technologicznych i oczyszczania gazów odlotowych, 5) oczyszczania gazów spalinowych, m.in. odpylania i odsiarczania spalin, 6) utylizacji odpadów przemysłowych i komunalnych, 7) wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii, np. energii słonecznej, energii wiatru.
Do oczyszczania gazów z substancji toksycznych lub uciążliwych dla środowiska (pyłów, związków siarki i
azotu oraz węglowodorów, substancji zapachowych) wykorzystuje się różne procesy mechaniczne, fizyczne,
chemiczne lub biochemiczne.
Ograniczenie emisji pyłów następuje przez zmniejszenie ilości pyłów powstających w procesie technologicznym,
zwiększenie wielkości cząstek pyłu, hermetyzację procesów pyłotwórczych i stosowanie wysokosprawnych urządzeń
odpylających.
Odsiarczanie spalin i gazów odlotowych ma na celu ograniczenie emisji do atmosfery tlenków siarki (zwłaszcza
dwutlenku siarki) powstających w procesach energetycznych spalania paliw i procesach technologicznych.
Z punktu widzenia ochrony środowiska ważnym zagadnieniem jest końcowa postać fizyczna i chemiczna
zatrzymanego zanieczyszczenia - w najlepszym przypadku może to być surowiec do dalszych procesów
technologicznych, np. siarka z instalacji odsiarczających, w najgorszym - ciekły lub stały odpad uciążliwy
dla środowiska.
Ochronę powietrza atmosferycznego na terenach zamieszkanych i specjalnie chronionych można realizować
również przez właściwą lokalizację zakładów przemysłowych oraz ochronę bierną, np. w formie izolacyjnych
pasów zieleni.
|
Ponieważ zanieczyszczenie powietrza może stanowić problem lokalny, regionalny lub międzynarodowy, również w
tej skali są podejmowane działania ochronne, np. 13 XI 1979 w Genewie 35 krajów (w tym Polska) podpisało
Konwencję o Transgranicznym Zanieczyszczeniu Powietrza, której sygnatariusze powinni ograniczać ilość i
zasięg rozprzestrzeniania zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego.
ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W POLSCE Odstępstwa od składu czystego powietrza świadczą o jego zanieczyszczeniu, substancje, które w wyniku naturalnych zdarzeń przyrodniczych lub działalności ludzkiej dostają się do powietrza zmieniając ilościowo lub jakościowo jego skład naturalny uważane są za zanieczyszczenia. Im bardziej skład powietrza będzie różny od składu powietrza czystego, tym bardziej będzie ono zanieczyszczone, a tym samym będzie uciążliwe dla środowiska biologicznego.
Powietrze jest komponentem środowiska ważnym nie tylko na zawarty w nim tlen, bez którego życie organiczne
byłoby niemożliwe, ale także dlatego, że ma decydujący wpływ na zdrowie człowieka. Obliczono, że człowiek
wydycha dziennie ok.16 kg powietrza, tj. kilkakrotnie więcej niż wypija w tym czasie wody i spożywa żywności.
Z tego powodu aktywne chemiczne zanieczyszczenia powietrza, nawet w niewielkich stężeniach, mogą wywołać
negatywne skutki w organizmie ludzkim. Jest to tym bardziej istotne, że w procesie oddychania wiele
zanieczyszczeń jest wchłanianych przez płuca bezpośrednio do krwiobiegu. Zanieczyszczenia powietrza mogą
dotrzeć wszędzie, jednak największe ich stężenie znajduje się w rejonach przemysłowych. Tam też obserwuje
się ich wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt. Związek ten jest jeszcze bardziej widoczny, gdy rozpatruje się
go z innymi czynnikami takimi jak: palenie papierosów, nasłonecznienie, stan psychiczny ludzi.
Ze wszystkich zanieczyszczeń powietrza najgroźniejsze są związki siarki, w szczególności zaś jej dwutlenek
(SO2 atakuje najczęściej drogi oddechowe i struny głosowe. Duże stężenie SO2 w powietrzu może prowadzić do
zmian w rogówce oka).
Substancje zanieczyszczające powietrze atmosferyczne we wszystkich trzech stanach skupienia. Istnieje więc
możliwość tworzenia przez nie, z udziałem powietrza, układów wieloskładnikowych i wielofazowych. Postęp,
realizowany rzekomo w imię dobra człowieka, zaczął bezpośrednio zagrażać jego zdrowiu i życiu, czego
najlepszym wyrazem są ostatnie doniesienia o grożących katastrofach, takich jak zanieczyszczenia warstwy
ozonowej i globalne ocieplenie klimatu Ziemi.
|
