Aby zapobiec rozszerzaniu się efektu cieplarnianego należy podejmować działania mające na celu dostosowanie
przemysłu, transportu i mentalności społeczeństwa do tego problemu. Narody Świata będą musiały spalać mniej
węgla, gazu i ropy. Dokonać tego należy przez bardziej oszczędne korzystanie z energii, zarówno w przemyśle,
jak i w domu. Ważne jest również, aby poprawić efektywność samych elektrowni. Za dużą część emitowanego na
Świecie dwutlenku węgla są odpowiedzialne pojazdy silnikowe.
Poza możliwościami ograniczenia przez człowieka emisji gazów cieplarnianych, można także zmierzać do
usunięcia CO2 z atmosfery. Należy zahamować wyrąb i wypalanie lasów oraz sadzić co najmniej tyle nowych drzew,
ile ulega niszczeniu. Drzewostan ma bardzo istotny wpływ na regulację ilości CO2 w atmosferze, gdyż 1 hektar
lasu pochłania 250kg CO2.
Dziura ozonowa.
Wokół Ziemi rozciąga się warstwa ozonu (ozonosfera) pochłaniająca część promieniowania ultrafioletowego
Słońca, bardzo szkodliwego dla organizmów żywych. Ozon to trójatomowy tlen O3 o charakterystycznym "świeżym"
zapachu, który powstaje podczas wyładowań atmosferycznych. Ozon jest gazem nietrwałym. Działa silnie
utleniająco (bakteriobójczo), co znalazło zastosowanie do dezynfekcji powietrza i wody. W większych ilościach
działa szkodliwie na organizm ludzki. Ozon występuje w atmosferze przy powierzchni Ziemi, co jest zjawiskiem
negatywnym, oraz w górnych warstwach stratosfery (50 km nad Ziemią), co jest zjawiskiem pozytywnym. Ozon w
stratosferze odgrywa rolę pozytywną. Chroni ludzi, zwierzęta i rośliny przed promieniowaniem ultrafioletowym
docierającym na Ziemię ze Słońca.
Przez ostatnie dziesięciolecie człowiek stale przyczynia się do degradowania warstwy ozonowej. Spadkowi
grubości warstwy ozonowej winny jest chlor. Chlor rozkłada ozon do zwykłych, dwuatomowych cząsteczek tlenu.
Część chloru, docierającego do górnych warstw atmosfery, pochodzi z gazów wulkanicznych. Głównym źródłem
chloru niszczącego warstwę ozonową są freony - związki organiczne, zawierające chlor i fluor). Do niedawna
były one powszechnie stosowane do wyrobu farb, kosmetyków, lakierów i innych produktów w rozpylaczach
(aerozolach), sprężonymi gazami dzięki którym tworzyła się mgiełka toaletowa. Były to właśnie freony. Używa
się ich również w instalacjach chłodniczych, m.in. w lodówkach i zamrażarkach, a także do wyrobu pianek
poliuretanowych, np. styropianu. Freony są niepalne i w normalnych warunkach nieaktywne chemicznie. Jednak
wysoko w atmosferze rozkładają się pod wpływem ultrafioletu, wydzielając chlor.
|
 Średnioroczne wartości zanieczyszczenia powietrza w porównaniu z normą (prosta linia)
W następstwie spadku zawartości ozonu powstaje dziura ozonowa, która jest zjawiskiem groźnym dla życia na
Ziemi. Największa dziura ozonowa rozciąga się nad Antarktydą. Niepokojący spadek zawartości ozonu w
atmosferze zaobserwowano także na innych szerokościach geograficznych, m.in. nad Polską.
Naukowcy twierdzą, że jeżeli freon zwiąże kilka procent ozonu z ozonosfery, to może dojść do znacznego
zniszczenia życia na Ziemi. Już strata 1% ozonosfery spowodować może wzrost promieniowania UV na Ziemi, a
przez to niszczenie chlorofilu, zmiany klimatyczne, wzrost liczby zachorowań na raka skóry i choroby oczu
(głównie na zaćmę). A w atmosferze jest już ponad 20 mln ton freonu.
Dziura ozonowa i procesy powodujące jej powstawanie. Kwaśne deszcze, deszcze zawierają w kroplach wody dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz ich produkty reakcji w atmosferze: rozcieńczone roztwory kwasów siarki, głównie kwasu siarkawego oraz najbardziej szkodliwego kwasu siarkowego a także kwasu azotowego. Powstają nad obszarami, gdzie atmosfera jest zanieczyszczana długotrwałą emisją dwutlenku siarki i tlenków azotu (ze źródeł naturalnych, jak czynne wulkany, albo sztucznych, jak spaliny z dużych elektrowni i elektrociepłowni zasilanych zasiarczonym - tzn. zawierającym siarkę i jej związki - paliwem, zazwyczaj węglem kamiennym lub brunatnym).
Czasami opady (kwaśnego deszczu, a także kwaśnego śniegu) trafiają na obszary bardzo odległe od źródeł
zanieczyszczeń atmosfery, dlatego przeciwdziałanie kwaśnym deszczom stanowi problem międzynarodowy. Kwaśne
deszcze działają niszcząco na florę i faunę, są przyczyną wielu chorób układu oddechowego, znacznie
przyspieszają korozję konstrukcji metalowych (np. elementów budynków, samochodów) oraz zabytków.
Zapobieganie polega na budowaniu instalacji wyłapujących tlenki siarki i azotu ze spalin emitowanych
do atmosfery (odsiarczanie gazu) oraz rezygnacji z paliw o znacznym stopniu zasiarczenia.
|
